Monday, February 2, 2009

J S Bach

One of my earliest and continuing musical fascinations is organ music. It started when I was fourteen (14) years old, when a colleague of my father's gave me, as a Christmas gift, a vinyl LP record (Archiv 2565 002) of organ music by Johann Sebastian Bach (1685-1750). It was a very fortunate introduction to the great works of Bach, as the LP, produced in 1971, was by a great german organist, Helmut Walcha (1907-1991), playing on the Grand Organ of the St Laurens Church, Alkmaar and the organ in the Church of Saint-Pierre-le-Jeune, Strasburg. With his magnificent and at the same time subtle playing, Walcha remains to this day my favorite Bach organ interpreter. That old LP, which I still have, is in fact a selection from the complete recording of Bach's organ works by Walcha. Many years later I bought the 12-CD set. It remains in print and is still available today. Among the pieces featured on the record is the Pastorale, BWV 590, one of my favorite not-so-known Bach works, and several of his famous chorale preludes, written on themes of lutheran hymns. Among them, one that I find very moving is Ich ruf' zu dir, Herr Jesu Christ, BWV 639 (I call to you, Lord Jesus Christ - Κύριε, εκέκραξα προς Σέ) which Bach composed around 1713 and is part of the Orgelbüchlein collection of 46 chorale preludes.

I think that, in the right mood, it can bring tears to one's eyes. It was memorably used by film director Andrei Tarkovsky in his 1972 masterpiece Solaris. BWV 639 is one of the Bach chorales transcribed for the piano by Ferruccio Busoni (1866-1924). Busoni's Bach transcriptions are among the most performed pieces in the transcription repertoire, and it has been recorded by many famous pianists. It is played here by Dinu Lipatti (1917-1950).

Since that Christmas, many years ago, I have been exploring the organ repertory and I have developed a liking for composers and pieces from the Baroque, Romantic, and modern eras. But Bach's works retain a special place in my heart.
(The score of Busoni's BWV 639 transcription pictured here was published by Breitkopf & Härtel and is in the public domain. The full PDF can be had here).

10 comments:

Wrong Guy said...

mpa?
thimithikes na kanis post?

oute ego den kano toso kairo!

;-p

Rowlf said...

Οι μεταγραφές του Μπουζόνι παρότι παίζονται συχνά έχουν δεχτεί και αρκετή αρνητική κριτική (το ίδιο και αυτές του Λιστ).

Η παρτιτούρα του πρωτότυπου είναι πάντα πολύ πιο ξεκάθαρη για να παρακολουθήσει κανείς τι συμβαίνει.

SK said...

Rowlf, ευχαριστώ πολύ για το link. To Orgelbüchlein το έχω και σε βιβλίο καθώς μου αρέσει να παρακολουθώ τη μουσική με παρτιτούρα στο χέρι.
Όντως οι μεταγραφές του Busoni έχουν δεχθεί κριτικές, τόσο από μερικούς που έχουν γενικότερο πρόβλημα με μεταγραφές, όσο και από άλλους που δεν έχουν πρόβλημα με τις μεταγραφές εν γένει, αλλά με τις συγκεκριμένες μόνο. Πάντως η δημοφιλία τους τόσο στους πιανίστες, ερασιτέχνεες και επαγγελματίες, όσο και στο κοινό είναι μάλλον αναμφισβήτητη.

Rowlf said...

Όντως είναι δημοφιλείς. Θέλουν προσοχή από τον μουσικό στο πως θα τις χειριστεί. Πχ ο Lipatti τα καταφέρνει. Αγνοεί την επιτηδευμένη ανάλυση του μορντάν στο 2ο μέτρο και είναι πολύ προσεκτικός με την ένταση του μπάσου όταν ο Μπουζόνι προσθέτει συγχορδίες. Όμως δεν μου αρέσουν τα ρουμπάτι του (βέβαια γι' αυτό δε φταίει ο Μπουζόνι). Στις μεταγραφές Μπαχ-Μπουζόνι, Μπαχ-Λιστ πιο πολύ από όσους έχω ακούσει μου έχει αρέσει ο Περάια. Έχει νομίζω το πιο ισορροπημένο παίξιμο.

Σου δίνω και link στο iTunes Store να πάρεις μια ιδέα από το preview που έχει. Βγάζει πιο δυνατά τις συγχορδίες στο τέλος αλλά έχει πιο καλή αίσθηση της μακροδομής και πιο μαζεμένο ρουμπάτο.

Λοιπόν για κάποιο λόγο που μάλλον έχει να κάνει με το κείμενο αυτό το πρελούντιο-χορικό έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετά σύγχρονα έργα όπου γίνεται μουσικό κολάζ και όπου μέσα στο χαμό ξαφνικά η μουσική σταματά και ακούγεται ένα μικρό απόσπασμα από αυτό, μετά ο χαμός συνεχίζει. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τους Μονολόγους του Μπερντ-Αλόις Τσίμερμαν, αλλά είμαι σίγουρος ότι το έχουν χρησιμοποιήσει κι άλλοι. Δε θυμάμαι τώρα ακριβώς. Θα το ψάξω.

SK said...

Eυχαριστώ για το link, δεν το είχα στην εκτέλεση Perahia. Μόλις το αγόρασα!
Λιγότερο γνωστές είναι οι μεταγραφές Bach που έκανε ο πιανίστας Wilhelm Kempff (και έκανε αρκετές). Για το Ich ruf' zu dir, ιδού το link στο iTunes Store.

Rowlf said...

Πραγματικά πολύ ωραίος και ο Kempff, δεν τον είχα ακούσει να παίζει Μπαχ. Το πήρα κι εγώ με τη σειρά μου το άλμπουμ. Τον έχω σε Μπετόβεν και Μπραμς που υποτίθεται ότι είναι από τους καλύτερους αλλά εκεί δε μου αρέσει. Στον Μπαχ πάντως είναι εξαιρετικός! Ευχαριστώ.

Rowlf said...

Άσε που σκέφτομαι εδώ και καιρό να κάνω μια ανάρτηση για την 3η αγγλική σουίτα που έχει ο δίσκος. Πολύ ωραία!

ΚΩΣΤΑΣ ΒΛΟΥΤΗΣ said...

Καλημέρααα...

Κώστας

vloutis.wordpress.com
vloutis.blogspot.com

Anonymous said...

Γεια σου SK,

πολύ συγκινητική, για προσωπικούς λόγους, η ανάρτησή σου. Και γω ακριβώς με τον ίδιο δίσκο μεγάλωσα, τον είχε ο πατέρας μου στη συλλογή και πριν από περίπου ένα χρόνο αγόρασα τη συλλεκτική έκδοση. Εξαιρετικός ο Βάλχα, μακράν ο καλύτερος της γενιάς του.

Και όσο για τις μεταγραφές του Κεμπφ συμφωνώ απόλυτα. Τις είχα βρει κατα τύχη σε ένα μαγαζί που πουλούσε μεταχειρισμένους δίσκους και περιοδικά. Ανήκει στους πιο αγαπημένους της συλλογής μου και ακόμη και σήμερα αναρωτιέμαι ποιος τον πούλησε, αν δεν τον εκτίμησε ή αναγκάστηκε να τον δώσει. Οι μεταγραφές του Κεμπφ δεν έχουν τα ρομαντικά πυροτεχνήματα του Μπουζόνι, είναι περισσότερο πιστές στο πρωτότυπο. Προσωπικά τις απολαμβάνω περισσότερο.

Να 'σαι καλά και καλή σου μέρα.

SK said...

Schwedisch Chef, κι εμένα με συγκίνησε το σχόλιό σου, σ'ευχαριστώ! Μερικές φορές σκέφτομαι ότι τα ενδιαφέροντά μου είναι τόσο "στενά", που δεν τα μοιράζομαι με κανέναν. Αλλά τελικά, μικρός που είναι ο κόσμος!